Skip to content

Bevallen in water

Een badbevalling is bevallen in warm water. Het warme water werkt vaak ontspannend. Hierdoor maak je meer endorfine in je lichaam aan. Dit is een soort natuurlijke pijnstiller die ervoor zorgt dat je de weeën beter kunt opvangen. Daardoor verloopt de ontsluiting sneller en minder stressvol. In het water kun je makkelijker bewegen. Hierdoor is het zoeken van een andere houding minder zwaar. Het warme water zorgt ervoor dat je perineum wat soepeler wordt. Hierdoor is de kans op een ruptuur of een knip kleiner. Voor de baby is het een natuurlijke overgang van het vertrouwde vruchtwater naar het warme badwater. Vaak zijn baby‘s rustiger en huilen minder na de geboorte. De baby kan na de geboorte nog even in het water zwemmen. Hij krijgt nog zuurstof via de navelstreng en hij/zij gaat pas ademen als zijn/haar gezichtje in aanraking komt met koude lucht. 

Iedereen die thuis mag bevallen mag in principe in bad bevallen. 

De ervaringen van vrouwen die geboorte hebben kunnen geven aan hun baby in water zijn overwegend positief. In vele gevallen zijn zowel de vrouwen, verloskundigen en de partners enthousiast over deze zachte, natuurlijke manier van bevallen. Bovendien zijn er veel vrouwen heel blij met een warm bad tijdens de ontsluitingsweeën. Ze voelen zich gesteund door het water en kunnen de steeds sterker wordende weeën beter opvangen en tussen door ontspannen en hun krachten sparen voor de geboorte. Het is dus echt aan te raden tijdens de zwangerschap en bevalling gebruik te maken van de ontspannende, verwarmende en zacht makende werking van warm water. 

Het warme water kan bij de geboorte een hele positieve ondersteunende rol spelen, zozeer zelfs dat ze helpt een natuurlijke geboorte en thuisbevalling mogelijk te maken. Bevallen in water wordt ook aangeraden wanneer vrouwen tijdens de zwangerschap rugklachten, bekkeninstabiliteit, hoge bloeddruk en of andere lichamelijke ongemakken en handicaps hebben. Het water heeft in deze gevallen al vele malen zijn positieve werking bewezen. 

 Uit recent onderzoek blijkt dat vrouwen die bevallen in water een kortere bevalling hebben, minder vaak hoeven te worden ingeknipt en minder behoefte hebben aan pijnmedicatie. Bovendien blijkt dat er geen groter risico is op infectie, wat meestal wordt gevreesd. Deze resultaten naast de eerder gepubliceerde onderzoeken die geen risico’s konden aanduiden van een bevalling in water, laten zien dat het een veilig alternatief is met veel voordelen. 

Voor wie

Een waterbevalling is niet weggelegd voor iedereen.

Absolute contra-indicaties zijn:
> Een medische indicatie als bekkenvernauwing
> Diarree, urinaire infectie en/of een algemene besmetting.
> Epidurale verdoving
> Placentaproblemen (placentaloslating
> voorliggende placenta)
> Vroeggeboorte (< 37 weken) en/of groeiachterstand bij de baby.
> Excessief bloedverlies.
> Ondeskundige of angstige begeleiding.

Omstreden contra-indicaties waarvoor geen wetenschappelijke onderbouwing is gevonden zijn:

  • Meconium in het vruchtwater.
  • HIV.
  • Afwijkende ligging van de baby of een meerling. In enkele ziekenhuizen is een stuitligging juist een indicatie voor een waterbevalling. Vooral in verband met ontbreken van zwaartekracht en kou wat stress bij de baby kan oproepen en de geboorte van het hoofdje kunnen bemoeilijken.
  • Het inleiden van de bevalling met bijvoorbeeld pitocin (chemische oxytocine).
  • Een conditie waarbij de baby continue gemonitord dient te worden, zoals VBAC (natuurlijk bevallen na een eerdere keizersnede). Uit onderzoek blijkt echter geen voordeel van continue monitoren boven monitoren met een interval. Met een Doppler is het prima mogelijk de baby te monitoren, deze hebben verloskundigen altijd bij zich en de meeste ziekenhuizen hebben hem nog ergens onder in de kast liggen.
  • Gebroken vliezen. Er is geen bewijs gevonden dat dit meer kans geeft op infecties, zoals vaak wordt gedacht, en is dus geen reden om niet in water te kunnen bevallen.
  • Ontsluiting van minder dan vijf centimeter. Omdat iedere vrouw op een andere manier bevalt en een andere beleving heeft van de bevalling is het wijzer de vrouw zelf te laten bepalen wanneer zij in bad wil stappen. De één wil liever in de eerste fase in bad om dieper te kunnen ontspannen en de ander pas later om de meest krachtige weeën op te kunnen vangen. Er is geen goed of fout! Na ongeveer 20 minuten in bad te hebben gezeten is het effect goed te voelen en kan worden gekeken of het gewenste effect, vb pijnstilling of sterkere weeën, wordt bereikt.

Tips voor een mooie waterbevalling

  • De kamertemperatuur waar het bad staat moet aangenaam zijn.
  • Plak grote witte letters op de bodem. Deze kunnen als indicatie voor de hoeveelheid verloren bloed worden gebruikt. Als je ze nog kunt zien is het goed (volgens Dr. Barbara Harper). Ook wanneer je de kleur van je benen nog kunt zien is er niets aan de hand.
  • De vrouw moet zelf de temperatuur kunnen regelen van het water (tussen 34 en 37 graden), dit is makkelijker met een verwarmingselement dat je kunt huren.
  • Oefen van te voren in het opzetten van het bad en laat alles het liefst gereed staan, het kost namelijk ruim een uur om een bad vol te laten lopen (600 liter).
  • Overleg met je verloskundige of zij/hij er mee akkoord is dat jij je baby in bad geboren laat worden als je dat zou wensen.
  • Voeg zeezout toe aan het water om dehydratie te voorkomen.
  • Drink voldoende vocht.
  • Om te voorkomen dat de baby water binnen krijgt dient de baby onder water te blijven totdat hij/zij geheel geboren is. Hiervoor is een diepte van tenminste 65 cm ideaal. Nadat de baby geboren is gelijk bij de moeder op de borst leggen, maar rustig en voorzichtig om de navelstreng te behoeden voor scheuren.
  • Het water moet om de 24 uur ververst worden om bacteriën te voorkomen
  • Niet langer dan twee uur achtereen in het bad en 30 min er tussen.
  • Klaarleggen: een antislipmat voor als je uit bad stapt, heel veel handdoeken die ook vies mogen worden (je stapt regelmatig in en uit), badjas en slippers, een goede zaklamp met extra batterijen.

Bron: Stichting de Geboortenis